EntellektuelForum

Alemdar · Tarih: Sal Oca 18, 2011 12:12 am Mesaj konusu: Tarihçe

17 OCAK 2011
Tarihçe

Soner Yalçın, Kanuni ve Hürrem'i konu alan tiyatro eseri ve operalar hakkında okuyucusunu bilgilendirmeye çalışmış. Ama, sağolsun, sayesinde ben kendi bildiğimi de unuttum. Başlayalım:

1784 tarihinde metnini C. S. Favart'ın yazdığı, müziğini G. Favart'ın bestelediği "Sultan Süleyman" adlı operaya karşı çıkanı duydunuz mu ?

Söz konusu eser "Süleyman" veya "Üç Sultan" adıyla bilinen bir yapıt. Favart tarafından, Marmontel'in bir kısa hikayesine dayanılarak yazılmış ama müziklerini yapan Paul Cesar Gibert. Tarihi de 1784 değil, ilk sahnelenişi 9 Nisan 1761.

History Herstory, Annette Kreutziger, sayfa 326

Machiavelli'nin komedyası "La Mandrogola"sı da bunun bir başka örneğidir.

Soner Yalçın, bu minvalde, Machiavelli'nin "La Mandrogola" sından bahsetmiş ama bu eserin konusu, rönesans dönemi İtalyan toplumunda geçmektedir ve Kanuni ile her hangi bir alakası yoktur. Olması da imkansız, çünkü eser, 1518 senesinde yazılmıştır. Kanuni ise 1520 senesinde tahta çıkmıştır.

http://www.italialibri.net/opere/mandragola.html

http://www.emachiavelli.com/Mandrasum.htm

Devam edelim,

18'inci yüzyılda modern balenin kurucusu sayılan Jean G. Noverre Türkleri konu alan üç bale tasarladı. Koreografisini ve müziğini G. Angiolini'nin yaptığı "Solimano Seconda" balesi bunların başlıcası.

Solimano Secondo, Angiolini'nin sahneye koyduğu bir eser olup Noverre ile bir alakası yoktur.

http://www.donjuanarchiv.at/veranstaltungen/symposia/symposia-2011/call-for-papers.html

Kanuni ile ilgili en çok eser tiyatro için yazıldı. Örneğin Kanuni tiyatro olarak Fransa'da ilk kez 1561'de sahnelendi. "La Sultana" adlı tiyatro oyununu birkaç yılını İstanbul'da tutsak olarak geçirmiş N. Moffa yazdı.

İstanbul'da tutsak olan zatın adı Moffa değil, Nicola de Moffan idi. Tutsaklık anılarını hikayeleştirerek yazdı ama herhangi bir tiyatro eserine imza atmadı. Çeşitli Avrupa dillerine çevrilen bu anılardan yola çıkarak "La Sultana" isimli oyunu, 1561'de Gabriel Bounin yazdı.

Dünyada Türk İmgesi, Editör Özlem Kumrular, 2005,1.Basım, sayfa 308
Reading The Other:Roxolana in European History and Literature, Galina I. Yermolenko

Kanuni'nin ilham verdiği eserler konusunu kapatıp, son olarak Fatih Sultan Mehmet'le bitirelim. Soner Yalçın bizi o konuda da bilgilendirmiş :

İlk resim portresini büyük devrimci Fatih Sultan Mehmet yaptırdı. Keza Avrupa'dan getirttiği Bartolomeo Bellano'ya madalyalar üzerine kabartmalarını işletti.

Bellano bu iş için İstanbul'a hiç gelmedi. Franz Babinger'in Mehmed The Conqueror isimli kitabının 378. sayfasında bu olay ayrıntılarıyla anlatılıyor. Ama daha ilginci var. Soner Yalçın'ın sahibi olduğu internet sitesi OdaTv'de 6 Temmuz 2010 tarihli ve İsmail Tokalak imzalı yazıda bakın ne diyor:

İstanbul’da iki sene kalan Bellini, 1481 yılında ülkesi Venedik’e dönmüştü. Sultan, Venedik Dükü Giovanni Mocenigo’dan yalnız ressam istememiş, aynı zamanda “Dük’e gönderdiği mektupta bir heykeltıraş ve tunç dökümcüsü istemişti. Bunu bulmak zor oldu. (4) Heykeltıraş Donatello’nun öğrencilerinden olan Bartolomeo Vellano [ölümü 1492] bu görev için seçildi. Vellano anlaşılan asla İstanbul’a gitmedi. Ancak yanlarına iki yardımcısını da alarak Bellini ile birlikte [beş kişi] İstanbul’a gittiler. (5)

Bu yazıda da kaynak olarak, yukarıda bahsettiğimiz Babinger'in kitabı zikredilmiş ve Bellano'nun İstanbul'a gitmediği belirtilmiş. İnsan ister istemez, Soner Yalçın kendi sitesindeki yazıları da mı okumuyor, diye düşünüyor.

Antonio Guardi

Kaynak: http://muhtesip.blogspot.com/
_________________
Bir varmış bir yokmuş...