EntellektuelForum

Alemdar · Tarih: Sal Tem 20, 2010 9:27 pm Mesaj konusu: “AILE HEKIMLIĞI”

Dikkat! Aile hekiminiz konuşuyor
HABERTURK.COM sizin için sordu, Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Başkanı Hamza Gemici yanıtladı.
31 Ekim 2010

Türkiye'de 62 ilde uygulanan Aile Hekimliği, İstanbul’da da bugünden itibaren uygulanmaya başlanıyor. Nüfus olarak 13 milyon civarında bulunan İstanbul’un bu uygulamaya ayak uydurup uyduramayacağı tartışılırken, “Aile hekimliği bu şehirde nasıl işleyecek? Aksaklıklar olacak mı?” sorusunun yanıtı da ister istemez merak ediliyor. Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın da “Başlangıçta ufak tefek aksaklıklar yaşanabilir” açıklamasıyla vatandaşların aklındaki “Bundan sonra ne olacak?” kuşkuları ağır basıyor.

Yetkililerin verdiği görüşlere göre, aile hekimliği İstanbul için uygun bir sistem. İlerleyen aşamalarda randevulu hale getirilecek olan uygulama hastaların hastanelerde bekleme süresini de azaltacak gibi görünüyor.

TABİPLER ODASI AÇIKLAMASI KAFALARI KARIŞTIRDI

İstanbul Tabipler Odası, İstanbul'un Aile Hekimliği uygulamasına geçmesiyle sağlıkta ortaya çıkacak kaos ortamından Sağlık Bakanlığı'nın sorumlu tutulacağını söyledi.

Hekimliği uygulamasının sağlıkta çeşitli sorunlara neden olacağını belirten İstanbul Tabipler Odası, İstanbul'un Aile Hekimliği uygulamasına geçmesi için yeterli alt yapıya sahip olmadığın ifade ederek, tepki gösterdi.

Tepkisinin yazılı açıklamayla kamuoyuna duyuran İstanbul Tabipler Odası'nın açıklaması şöyle: "Bütün yurttaşlarımızı bugünden uyarıyoruz, 1 Kasım 2010 günü ve sonrası sağlıkta oluşacak kaos ortamı, sağlık hizmetlerinde meydana gelecek aksamalar ve yaşanacak bütün olumsuzlukların sorumlusu hekimler değil, İstanbul'da gerekli altyapı ve uygun koşulların hazırlamadan, bütün uyarılara rağmen aile hekimliği uygulamasını başlatmakta ısrar eden Sağlık Bakanlığı'nındır."

SORULARINIZIN YANITLARI

Hepimizin şimdilik bildiği uygulamanın sosyal güvencesi olsun olmasın herkes için ücretsiz biçimde verilmesi. Ancak yine de sorular tükenmiyor. Bunun üzerine sizin sorduğunuz soruları, Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Başkanı Hamza Gemici’ye biz yönelttik; o da yanıtladı. İşte Perşembe gününden beri yolladığınız soruların yanıtları:

Oğlum 18 yaş altı sigortasında. Geçen hafta Paşabahçe Devlet Hastanesi’ne muayene olmuştu. Doktor bronşit tedavisi vermişti ve “10 gün sonra kontrole gelmeli” demişti. Aile hekimliği uygulamasına geçiyoruz. Oğlumu o hastaneye mi yoksa aile hekimine mi götüreceğiz? / Fuat Yıldız

Hamza Gemici: Tedaviyi takip eden doktora gitmeye devam edebilirsiniz. Ancak tedaviyle ilgili bilgileri aile hekiminize aktarmanız sağlık açısından uygun olacaktır.

Aile hekimine muayene olmadan özel hastaneye gidemeyecek miyiz? Özel hastaneler sevksiz SGK'lı hasta kabul etmeyecek mi? Aile hekimine başvurmadan özel hastaneye gidersek ücretli statüsünde mi olacağız? / Ceylan Yiğit

Hamza Gemici: Aile hekiminize başvurmadan da özel bir hastaneye gidebilirsiniz. Özel hastanelerin sevksiz SGK’lı hasta kabul ediliğ edilmeyeceği ise önümüzdeki dönemler için düşünüliyor. Bununla ilgili alt yapı çalışmaları henüz tamamlanmadı. Bu uygulamada herhangi bir sevk sürecine uyma zorunluluğu ise yok.

ADRES DEĞİŞİKLİĞİ OLANLAR VE AİLE HEKİMİ FARKLI BİR SEMTTE GÖZÜKENLER NE YAPACAK?

- Aile hekimim Başakşehir’de gözüküyor. Ama ben Güngören’e taşındım. Bu durumda aile hekimimi nasıl düzeltebilirim?/ Nurhan Abdullahoğlu

- Adres değişikliği olanlar ne olacak? Mesela ben 3 ay önce Avcılar’a taşındım ve aile hekimim Üsküdar’da görünüyor? Ne yapmalıyım? / Haluk Ümit Ekici

- Doktorum eski oturduğum semtte görünüyor. Ne yapacağım? / Ömer Cengiz

- Aile Hekimliği ile ilgili bir sorum olacaktı. Ben taşınmış olmama rağmen aile hekimliğimin yeri eski oturduğum yerde gözüküyor. Naklimi de almıştım. Bunun için ne yapabilirim?/ Ebru Altuntaş

- İkamet ettiğimiz eve çok yakın bir sağlık ocağı varken, iki toplu taşıma aracı değiştirerek ulaşabileceğimiz bir aile hekimine bağlanmışım. Ne yapabilirim? Nereye başvurmalıyım?/ Mustafa Oğuz

- İkamet ettiğim yerde 2 adet sağlık ocağı var. Sağlık bakanlığının belirlediği sağlık ocağına değil de, diğer salık ocağındaki doktorlardan birine kayıt yaptırmak mümkün müdür acaba?/ Cihan Söğüt

- İl Sağlık Müdürlüğü’nün http://bbskbs.istanbulsaglik.gov.tr/ahkim/ web linkinde T.C. numaramla arama yaptığımda aile hekimim olarak Soğanlık'ta bulunan Soğanlık ASM doktoru çıkmakta ve ayrıca oturduğum yerle bu ASM'nin hiçbir ilgisi ve yakınlığı bulunmamaktadır. Ne yapmalıyım?

Hamza Gemici: Vatandaşlar adres değişikliği yaşamışlarsa şu anda oturduğu bölgelerde bulunan Aile Sağlık Merkezler’indeki hekimlere başvurabilirler. Ayrıca vatandaşlar, İstanbul’un neresinde oturursa otursun yine istediği yerdeki merkeze gidip, istediği hekimi seçebilir. Sistem dahilinde üç aylık periyotlarla aile hekiminizi de değiştirebilirsiniz. Adres değişikliği yaşayan vatandaşlarımız bu uygulamada hiçbir sorun yaşamayacaklar.

AİLE HEKİMİNE GİTMEDEN HASTANETE GİDİLEBİLİR Mİ?

Okuyucularımızın çoğunluğunun sorduğu soru da üstte attığımız başlık üzerine. Çoğu kişi aile hekimine gitmeden özel bir hastaneye başvurulup başvurulamayacağını merak ediyor.

Hasta olan bir kişinin aile hekimliğine başvurmadan direkt hastanede muayene olabilme imkanı hala mevcut mudur? Yoksa önce aile hekimliğine mi başvurması gerekir?/ İhsan Ceylan

Hamza Gemici: Elbette ki mevcuttur. Vatandaşlar aile hekimine de gitmeden başka hastanelere başvurabilirler.

Acaba hastaneye gitmek istediğimizde ve rahatsızlandığımızda sadece aile hekimine mi gitmek zorundayız? Aile hekimi dışında başka bir doktora muayene olmak gibi bir durum var mı? Hastanelerden internetten randevu alma uygulaması devam edecek mi? / Cihan Güneş

Hamza Gemici: Böyle bir zorunluluk yok. Aile hekimi dışında başka bir doktora da başvurulabilir. Ama başka doktora gittiğinizde, o doktorun aile hekiminizi hastalığınız konusunda bilgilendirmesi; aile hekiminizin de sizinle ilgili bilgileri gittiğiniz farklı doktora aktarması daha sağlıklı olacaktır.

RANDEVU MU GEREKİYOR?

Hekim muayenesinden faydalanmak için randevu almak gerekiyor mu? Bir hekim günde en fazla kaç hastaya bakacak? Bununla ilgili bir üst ya da alt sınır var mı?

Hamza Gemici: Şimdilik randevuya gerek yok. Hekimlerimizin çalışma saatleri sabah 08:00 ile 12:00 arasında, öğlen ise 13:00 ile 17:00 arasında olacak. Vatandaşlar kendilerine uygun saatlerde hekimlerine uğrayabilirler. Dengeli bir biçimde uygun saatlerde aile hekimlerine başvururlarsa hizmette bir sıkıntı olmaz. İlerleyen aşamalarda da randevuyla sistem başlayacak. Bunun da çalışmaları tamamlanmak üzere.

YA HEKİM TATİLE ÇIKARSA..

Benim hekimim tatile çıkarsa ya da tayini çıkarsa nasıl olacak? Sonuçta beni en iyi tanıyan hekim o. Onun yerine gelecek olan hekimle sil baştan mı başlayacağız? Bunun için bir bilgi deposu kurulacak mı, oluşturulacak mı?

Hamza Gemici: Bunun için tüm vatandaşlarımıza ait veriler hem hekimde hem de Sağlık Bakanlığı’nın sisteminde olacak. Hekim değişikliği olursa vatandaşlarımız oturduğu bölgedeki farklı bir hekime de gidebilir. Çünkü yeni hekimde de aynı bilgiler olacak. Hekim değişikliği konusunda bir sıkıntı yaşanmayacak. Eğer hekiminiz tatile çıkmışsa, aynı merkezde çalışan başka bir hekim tatil süresinde hizmet verecek.

Aile hekimliği uygulamasında evde muayene hizmeti de verilebilecek mi?

Hamza Gemici: Şu aşamada aile hekimlerinin evde hizmet vermesi çok zor. Evde hizmet, hekimin değerlendirmesine göre, kişinin merkeze ulaşması zorsa, hastalığı el vermiyorsa yapılabilir. Buna hekim karar verecek.

Aile hekimliği Türkiye’nin sağlık sorunlarını çözebilecek mi? Nüfusu çok hareketli olan il ve ilçelerde nasıl bir hizmet verilecek. Örneğin kışın nüfusu 5 bin yazın 100 bin olan yerlerde çözüm nedir. İnsanlar kayıtlarını her seferinde gittiği yere mi götürecek?

Hamza Gemici: Bununla ilgili çalışmalar sürdürülüyor. Nüfusun yoğunlaştığı dönemde bölgeye hekim takviyesi yapılarak sorun çözülecek.

Ben 28 yaşındayım işsizim ve haliyle sigortam yok. Bu durumda muayene ve tahlillerim ücretsiz mi olacak? Hekim tarafından ilaç yazılırsa ilacı alırken cebimden mi karşılayacağım? Bu durum nasıl olacak? / Adem Feyzioğlu

Hamza Gemici: Aile hekimliği uygulaması ücretsiz. Muayene ve labarotuvar hizmetleri de ücretsiz olacak. Vatandaş hangi sosyal güvenceye mensupsa ona göre ilaçlar alınabilecek. Sosyal güvencesi olmayan ve 18 yaşını aşmış vatandaşın mağduriyetine göre ilaç alımı düzenlenebilir. Bunun için vatandaşlar İl Sağlık Müdürlüğü'ne başvurabilir. habertürk

“AILE HEKIMLIĞI” KANDIRMACASI
Şengül Hablemitoğlu

16.07.2010
AKP hükümetinin 2006 yılında IMF ve Dünya Bankası’nın önerileri doğrultusunda gerçekleştirdiği sosyal güvenlik sistemindeki dönüşüm, giderek daha çok can yakacağa benziyor. Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde, nüfus sayısına göre örgütlenen, koruyucu hekimlik hizmetlerini bütüncül bir yaklaşım ve ekip anlayışı ile sunan sağlık ocağı sisteminin yerini ‘’aile hekimliği’’ aldı. Aile Hekimliği pilot uygulaması 2005 Eylül ayında Düzce’de başlatıldı. Amaç deneme niteliğindeki uygulama sonunda ülke çapında yaygınlaştırılması planlanan sistemin nasıl işlediğini saptamak ve uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara çözüm aramaktı. Düzce’de 224 sayılı “Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi” ile ilgili yürürlükteki yasa çerçevesinde hizmet veren Sağlık Ocakları Aile Hekimliği merkezlerine dönüştürüldü. Tedavi hizmetleri ile kişiye özel koruyucu hizmetler aile hekimliklerine devredildi. Sağlık ocaklarında sunulan diğer hizmetler ise, sisteme dahil olmayan sağlık personelinin toplandığı Toplum Sağlığı Merkezlerinde yürütülmeye çalışıldı.Pilot uygulama 2007 de İzmir, Denizli, Eskişehir gibi başka illere yayıldı.

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM

Aile hekimliği uygulaması Sağlıkta Dönüşüm Programının bir bileşeni. Dönüşüm süreci esas olarak Genel Sağlık Sigortası Kurumu’nun oluşturulması, birinci basamak sağlık kuruluşlarının (sağlık ocağı) terk edilerek Aile Hekimliği sistemine geçilmesi (bir tür özelleştirilmesi), ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarının (Eğitim Hastaneleri, Özel İhtisas Hastaneleri gibi) sağlık işletmelerine dönüştürülmesini içeren 3 ayak üzerine oturuyor. Bu açıdan pilot uygulama olarak başlatılan Aile Hekimliği denemesini, diğer bileşenlerinden ayrı olarak değerlendirmek de doğru değil. Çünkü Genel Sağlık Sigortası Yasası sağlık hizmetlerini, gelir güvenliğini, yaşlılık, işsizlik, hastalık, iş kazası, maluliyet, analık ve temel gelir kayıpları karşısında korunma unsurlarını yani temel insan haklarından biri olan sosyal güvenlik hakkını piyasanın insiyatifine bıraktı.

Yasa neden çıktı, açıkçası anlamak zor değil. Türkiye’nin artan ve ödenemeyen borçları ve IMF’nin direktifleri karşısında cari açığı kontrol altında tutamayan AKP hükümeti, bir türlü denkleştiremediği bütçeden sosyal güvenliğe ayırdığı payı çıkararak, bu yükten kurtuldu. Sosyal güvenlik kurumlarını tek çatı altında birleştirerek herkesin sosyal güvenlik sistemi kapsamına alınacağı, böylece sosyal güvenlikteki eşitsiz yapıya son verileceği söylendi. Oysa sosyal güvenlik sistemi piyasalaştırıldı, sermayenin istediği gibi at koşturacağı bir alana dönüştürüldü. Böylece neo-liberal politikalar en yaşamsal yere, sağlığa da dokundu. Sosyal güvenlik sisteminde zaten yapılması gereken zorunlu reformun maliyeti hükümet tarafından emekçi sınıfların sırtına yüklenmiş oldu. Bundan böyle parası olanın daha iyi hizmet alacağı, parası olmayanın başına neler geleceğini çok iyi bildiğimiz özelleşmiş bir sağlık sistemi ile yaşamaya çalışacağız.

Aile Hekimleri yasaya göre işyerlerini kiralamak durumunda iken, pilot uygulamalarda mevcut Sağlık Ocakları binaları ve alt yapısı hekimlere bedelsiz olarak tahsis edildi. Sağlık elemanı desteği verildi. Uygulama yaygınlaştıkça bir süre sonra Aile Hekimliği Modeli ile hekimlerin esnaf, hastaların müşteri, Sağlık Memuru, Ebe ve Hemşirelerin de iş yeri elemanı, ilaç mümessillerinin ise aile sağlığı merkezlerinin pazarlamacıları olacaklarını, bu şekilde ilaç kullanımının artmasının maliyetleri artıracağını tahmin etmek güç değil.

Aile hekimleri bina, araç gereç ve eleman ihtiyaçlarını kendi olanakları ile karşılamak zorunda kalacaklar. Genel Sağlık Sigortası (GSS) kurumu ile süreli sözleşmeler yapacaklar. Bir hekim 3-4 bin kişiyi kaydederek takip edecek. Kayıtlı hastası belirlenen sınırın altına düşen hekimlerin sözleşmeleri iptal edilecek. Askerlik, uzun süreli hastalık gibi haller de iptal sebebi olacak. Ödemeler, bakılan hasta sayısına göre belirlenecek.

SAĞLIK ÖZELLEŞİYOR

Açıkça görülüyor ki, aile hekimleri dükkan sahipleri gibi çalışacaklar, çünkü bir işletme var ve işletmenin devamlılığını sürdürebilmesi için çok sayıda hastaya bakılması zorunlu. Hekimler kaydettikleri kişilere 24 saat ve 7 gün hizmet vermekle yükümlü tutuluyor. Sevk zincirine uyulması öngörülüyor. Sevk zinciri zorunluluğu aile hekimleri açısından bir avantaj olarak görülürken, belirli sayıda polikliniği garanti eden bu durum uygulamada çıkan sorunlar nedeniyle kaldırıldı. Aile hekimliğini seçen doktorlara nispi olarak yüksek ücretlerle sözleşme yapıldı. Sisteme girmeyen hekimler, sağlık memuru ve ebeler sağlık ocaklarının daha önce yürütmekte olduğu hizmetlerden, poliklinik, gebe, çocuk takibi ve aşılama hizmetleri dışında kalan tüm çalışmaları sürdürmek üzere adı Toplum Sağlığı Merkezine dönüştürülen sağlık ocaklarında kaldı. Bu personel şimdi düşük ücret alacak. Halen tavan düzeyinde ücret almakta olan aile hekimleri Genel Sağlık Sigortası Kurumu ile giderek taban ücrete yaklaşan sözleşmeler yapmak durumunda kalabilecekler. Çünkü ortada satın alınan bir hizmet var ve doğal olarak satın alan kurum, maliyeti en düşük düzeyde tutmak isteyecek. Hizmetin sürekliliği için poliklinik sisteminin oluşturulması zorunlu olacak ve bu durum birinci basamak sağlık hizmeti vermek talebiyle kurulacak şirketlerden hizmet alınmasının yolunu açacak. Özel sağlık sigortacılığını da içeren sistemle sağlıkta özelleştirme de tamamlanmış olacaktır. Bu durumda aile hekimlerinin zamanla kendi işyerlerinin sahibi durumundan şirketlerin düşük ücretli elemanları olmaları da mümkündür. Bu koşullarda hekimlerin yanlarında çalışmaları gereken ebe, hemşire ve sağlık memurlarının giderek daha düşük ücretlere razı olarak çalışmaları bile, bu yapıda aile hekimlerini çalıştıran işletmelerin personel sayısını en aza indirme eğilimini değiştirmeyecektir. Dahası ebe ve hemşirelerin zamanla işsiz kalacaklarını öne sürmek kehanet olmayacaktır. Ayrıca sağlık hizmetine ulaşmada zaten eşitsizlik yaşanan kırsal kesimde ciddi kadro açıkları olacak, bu nedenle aile hekimliği uygulamasında güçlükler yaşanacak.

Sağlık ocaklarının kapatılmayacağı söyleniyor ancak, sağlık ocağı olarak görevleri tarif edilmiş bir binanın odaları hekimlere kira karşılığı veriliyor. Bunun adı sağlık ocaklarının kapatılması değil de nedir? Aile Hekimliği Pilot Bölge Yasası çok açık, “Aile hekimliği Genel Sağlık Sigortasından finanse edilir” diyor. Sigorta prim alır. Hizmeti aldığı prim üzerinden sunar. Genel Sağlık Sigortası “arka arkaya üç primini ödemeyene hizmet sunmam” diyor. Anlamı “paran yoksa hizmet alamazsın”. Pirim ödeme gücü olmayanlar için “ödeme gücü olmayanların primini öderiz” diyen hükümet, “asgari ücretin üçte birini kazanıyorsa ödeme gücü vardır” derken de, başka bir imkansızlığa kapı açıyor…

Anlamamız ve anlatmamız gereken gerçek, aile hekimliği uygulaması ile Türkiye’nin sağlık örgütlenmesindeki yarım yüzyıllık deneyiminin ve alt yapısının tamamen dönüştürüleceğidir. Sağlık örgütlenmesinde Amerikan modeli tüm dünya ülkelerine empoze edilmeye çalışılıyor. Çok yüksek kaynak kullanımına karşılık verimsiz olan bu sistemin başarılı olmadığı da ortada.

Oysa uzaktan bakıldığında, Aile Hekimliği uygulaması ile anne karnındaki fetüsten ailenin en yaşlı üyesine kadar herkese kesintisiz hizmet sunan bir hekim söz konusu. Hizmet sunduğu ailelere yakın olan, bölgeyi çok iyi bilen, aileleri tek tek yakından tanıyan, sosyal, ekonomik, kültürel ortamları içinde aileleri değerlendirebilen, hastalık ve iyilik halini bütünlük içinde görebilen hekim aileden biri gibi… Kaldı ki, sistemin tanıtımı sırasında, “aile albümünüzde yer açın, aile hekiminiz geliyor” sloganı kullanıldı. Ancak görünen o ki, aile fotoğraflarına giren ne hastaların ne de hekimlerin yüzü gülmeyecek…

Odatv.com
_________________
Bir varmış bir yokmuş...