EntellektuelForum

Ekim · Kayıt: 21 Arl 2007 Mesajlar: 2634 Konum: Kanada

Pan-Starrs kuyruklu yıldızı Türkiye'den de görülecek'
Rebecca Morelle
BBC Bilim Muhabiri
8 MART 2013

Parlak bir kuyruklu yıldız bugün kuzey yarımküre semalarından geçişi sırasında gökyüzünü aydınlatacak.
C/2011 L4 Pan-Starrs adındaki buzlu kütle 8 Mart'ta teleskoplar hatta dürbünlerle görülebilecek.

Ama ondan sonraki günlerde daha da parlak hale gelerek çıplak gözle bile izlenebilecek.

Kuzey İrlanda'daki Armagh Rasathanesi müdürü Mark Bailey "Bu kuyruklu yıldızdan çok umutluyuz. Tabi temkinli olmak lazım. Şu an bile ne derece parlak olacağını bilemiyoruz, ama heyecanla bekliyoruz" diyor.

Hayatta sadece bir kere

Kuyruklu yıldız, gök bilimciler tarafından ilk olarak 2011 yılı Haziran ayında, bir milyar kilometreyi aşkın mesafedeki bulanık bir gök cismi olarak, Hawai'deki Pan-Starrs teleskobuyla keşfedildi.

Adını da bu teleskoptan aldı.

Gök bilimciler bu yıldızın, uzayın kuyruklu yıldızlarla dolu Oort Bulutu adlı bölgesinden geldiğini ve milyonlarca yıldır güneşe doğru hareket halinde olduğunu düşünüyor.

Uzmanlar ayrıca bunun periyodik bir kuyruklu yıldız olmadığı görüşünde.

Bu da bu yıldızın güneş sisteminden ilk defa geçiyor olduğu ve bir daha belki de 100 bin yıl yeniden geçmeyeceği anlamına geliyor.

10 Mart günü kuyruklu yıldız güneşe 45 milyon kilometre mesafeden en yakın geçişini yapacak.

Kuyruğu çatal

Isındıkça, Pan-Starrs kuyruklu yıldızını kaplayan buz ve toz gaza dönüşerek gökyüzünü aydınlatacak.

Güneşten gelen rüzgar ve güneş ışınlarının basıncı ile yıldızın çevresindeki ışık çatallı bir kuyruk görünümü alacak.

Profesör Mark Bailey, "Güneşe yaklaştıkça gaza dönüşen kısım büyüyecek, ve bu nedenle parlaklığı da artacak" diyor.

Bailey kuyruklu yıldızın çekirdeğinin 20-30 kilometre çapında olduğunu, ama etrafını saran gaz ve toz bulutunun çapının milyonlarca kilometreyi bulabileceğini söylüyor.

Pan-Starrs'ın en iyi görüneceği günler 12 ve 13 Mart olacak.

Hem güneşten uzaklaşmış olacak hem de gece gökyüzünde, hava açık ise çıplak gözle nokta halinde görülmesi mümkün olacak.

Gözlemcilere tavsiyeler

Profesör Bailey'in amatör gözlemcilere tavsiyeleri şöyle:

"Gün batımından sonra, batı yönünde ufku tarayın. 12 ve 13 Mart'ta hilal halindeki ay ile çok güzel bir görünüm oluşturacak. Aya doğru bakıp onun aşağısı ya da soluna doğru bakın. Dürbün ile baktığınızda kuyruklu yıldızın başını ve çatallı kuyruğunu görebilmeniz lazım."

Bailey ekliyor: "Kuyruklu yıldız gözlemlemek isteyenlere her zaman dürbün kullanmalarını tavsiye ederim. Ama dürbünle gördükten sonra çıplak gözle de görüp göremeyeceğinizi bir deneyin. Çok zor, ama harikulade bir olay bu."
Kuyruklu yıldız bu tarihlerden sonra her gece daha geç ve daha uzakta belirmeye devam edecek ve Nisan'a doğru sadece büyük teleskoplarla görülebilecek kadar uzaklaşmış olacak.
BBCT

Pan-STARRS kuyruklu yıldızı, hilal halindeki Ay'ın yanında belirecek.
12 Mart 2013

Astronomlar geçen hafta Dünya'nın 100 milyon 609 bin kilometre yakınına kadar gelen Pan-STARRS kuyruklu yıldızının kuzey yarım kürede hilal halindeki Ay'ın yanında belireceğini bildirdi.

Californialı astronom Tony Phillips, Pan-STARRS kuyruklu yıldızının, bugün kuzey yarım kürede güneş batarken, hilal halindeki Ay'ın batısında belirerek fotoğrafçılık meraklıları için son derece estetik bir görüntü oluşturacağının altını çizdi.

Güneşin batışı nedeniyle oluşacak parlaklığın kuyruklu yıldızın çıplak gözle görülmesini güçleştirebileceğini kaydeden Phillips, yine de Ay'ın iyi bir referans noktası oluşturacağından fotoğrafçılık meraklılarına şanslarını denemelerini öğütledi.

Phillips, ABD'nin Nevada Sierra Nevada dağlarındaki, evinin de bulunduğu gözlemevinden gönderdiği e-postada, ''Ay'ın hilal halindeki görüntüsü bile başlı başına çok güzel. Eğer kuyruklu yıldızı da onun hemen yanında görebilirseniz bu da cabası. Dürbünlerinizi unutmayın ama sakın dürbününüzü güneşin batışına ayarlamayın'' dedi.

Dünya'nın batısında daha yüksek bir noktaya gelecek hafta ulaşacak olan kuyruklu yıldızın, güneş battıktan sonra daha uzun süre görünür kalmayı sürdüreceği için gelecek hafta içinde gözlenmesi daha da kolay olacak.

Güney yarımkürede haftalardır gözlenebiliyordu

Pan-STARRS, son birkaç gün içinde Dünya'nın kuzey yarımküresine geçmeden önce haftalarca güney yarımkürede görünür haldeydi.

Buzdan bir top olarak tanımlanabilecek Pan-STARRS, milyarlarca yaşında olmasına karşın ilk kez Güneş Şistemi'nden içeri girdi. Dün, Güneş'in 45 milyon kilometre kadar yakınına gelen kuyruklu yıldız, böylece Güneş'e ve Merkür gezegeninin yörüngesine en yakın konuma ulaştı.

Phillips, Güneş'in en yakınına geldiği konumdayken, Dünya'nın aldığından 10 kat daha fazla güneş ışığına maruz kalmasına karşın, kuyruklu yıldızın ışığında herhangi bir şekilde azalma gözlenmediğini söyledi.

Pan-STARR'ın adı, bu kuyruklu yıldızı ilk kez 2 yıl önce keşfeden ''Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System'' adlı teleskop ve acil müdahale sisteminin adının baş harflerinden oluşuyor.

Astronomlar, Neptün ve Plüton gezegenlerinin ötesinde yer alan kuyruklu yıldızın, Oort Bulutu adlı, Güneş'in etrafında dönen kuyruklu yıldızlar kümesinden bir şekilde koptuktan sonra Güneş Sistemi'nin içine girdiğinin sanıldığını belirtiyor. Oort Bulutu tamamıyla buzlu kütlelerden oluşuyor.

Pan-STARRS'ın Dünya için bir tehdit oluşturmadığını belirten astronomlar, bu kuyruklu yıldızın kuzey yarımkürede haftalarca gözlenebileceğini kaydediyor.

Astronomlar tıpkı Pan-STARRS gibi Dünya için tehlike oluşturmayan ve Ay'a rakip olabilecek bir parlaklığa sahip diğer bir kuyruklu yıldız olan ISON'un da kasım ayında Dünya'dan gözlenebileceğini bildiriyor.
TRT