EntellektuelForum

Ekim · Kayıt: 21 Arl 2007 Mesajlar: 2634 Konum: Kanada

18 Aralık 2008 Perşembe
PİYANGO OSMANLI DA YASAKLANMIŞTI!

Piyango çılgınlığının zirveye vurduğu bu günlerde, İkinci Abdülhamid Han'ın döneminden bir piyango vesikası.

Yılbaşı yaklaşırken piyango satıcıları sokaklara, apartman içlerine kadar girdi. Oysa Osmanlı döneminde insan duygularını sömüren bu kumar çılgınlığına karşı halk zarar gördüğü için önlem alınmış. Yurtdışından gizlice Osmanlı topraklarına getirilen piyango biletlerinin takibe alınarak toplatıldığı ortaya çıktı.

Osmanlı arşivlerinden Dünya Bülteni'nin tespit ettiği bir belgeye göre II. Abdülhamid döneminde piyango biletine karşı ciddi tedbirler alınmış ve satışı yasaklanmış. 1902 yılına ait bir belgede, o günlerde Galata'da Marki Hana yapılan bir baskında ele geçirilen piyango biletlerine el konuluyor.

Almanya'da basılarak gizlice Osmanlı topraklarına sokulan piyango biletleriyle yakalanan Basmacıoğulları hakkında tahkikat başlatılıyor.

Dahiliye Nezareti Mektubi Kalemi'nin 5 L 1319 tarihli ve 2575 no'lu belgesine göre, Leipzig'de bastırılıp Dersaadet'de halka arz edilen piyango için hemen 'men kararı' verilmiş.

Belgede, halka zarar veren piyangonun yasak edildiği belirtiliyor. Bu piyangoyu, Basmacıoğulları'nın getirdiğinin anlaşıldığı belirtilen belgede, Basmacıoğulları'nın Galata'daki yazıhanesine yapılan baskın sonrası yapılan sorgularında Basmacıoğulları'nın suçu inkar ettikleri de kaydediliyor.

İşte vesikanın Osmanlıca metni:

"Dahiliye Nezareti Mektubi Kalemi 2575 – 5 L 1319 (15 Ocak 1902)

Almanya'da kain Leipzig şehrinde tâb edilip, bazı vesaitla ahaliye satılarak istifade olunmak üzere gönderilmiş ve iki adedi elde edilmiş olan piyango biletlerinin halkı azrardan vikayeten tedavülü men edildiği ve bu nev' evrakın Dersaadet'te Basmacıoğulları tarafından celb edilmekte olduğu cümle-i tahkikattan bulunduğu tevarüd eden 23 Haziran 1317 (6 Temmuz 1901) tarih ve 132 numaralı tahriratı aliyyelerinde irabar buyurulması üzerine sebk eden telife cevaben Galata'da Marki hanında yazıhanesi bulunan merkum Basmacıoğullarına istihzarı keyfiyet oldukda onu memnu piyango bileti ferfaş ettiği gibi sattığı tahvilat ve biletler meyanında mezkur biletler olmadığı beyan ettiği ve ferfaş eylediği bilet ve tahvilatın esamisini havi ve bir diğer Türkçe ve Fransızca ve Rumca ibarelerle muharrer bir kıt'a listenin irsal kılındığı ve başkaca malumat istihsal edilemediği zabt nezareti celilesine cevaben alınan 2 Teşrin-i Sani 1317 tarih ve 669 numaralı tezkirede iş'ar ve zikrolunan liste leffen sitar edilmiştir. Olbabda... "

Ve belgesi