EntellektuelForum

Ekim · Kayıt: 21 Arl 2007 Mesajlar: 2634 Konum: Kanada

2. Abdülhamid'in Hicaz Demiryolu hâlâ yolcu taşıyor

14 Ağustos 2009 - Hicaz Demir Yolu hattının hizmete girdiği 1908 yılında seferlere başlayan buharlı trenler, yolcu taşımaya devam ediyor.
Şam ve çevresindeki yerleşim birimleri arasında çalışan trenler, tarihi hattın geçtiği yerleşim birimlerinde yaşamın bir parçasını oluşturuyor. Ray sistemine uygun olması nedeniyle sadece tarihi hat üzerinde kullanılan trenler, saatte 35 km hız yapabiliyor.
Buharlı tren görevlilerinden Halid El Azim, Hicaz Demir Yolları Genel Müdürlüğü bünyesinde 9 buharlı tren bulunduğunu ve çalışır durumdaki trenlerin 90 ile 105 yaş arasında olduğunu söyledi. Şam-Ayn Fije hattında görev yapan El Azim, bu trenlerin Alman veya İsveç yapımı olduğunu ve birçoğunun hattın kurulduğu dönemde satın alındığını belirtti. Günde bir sefer yapıldığı ve ortalama 150 yolcu taşındığı bilgisini veren El Azim, bu sayının hafta sonu olan cuma ve cumartesi günlerinde 300'e ulaşabildiğini kaydetti.
Hicaz Demir Yolları Genel Müdürlüğü Basın Müşaviri Yunus Nasır ise, buharlı trenlerin iki hat üzerinde günde birer sefer yaptığını, kalan lokomotiflerin ise turist grupları için düzenlenen seferlerde kullanıldığını söyledi. Buharlı trenlerin sık sık arıza yaptığını belirten Nasır, Suriyelilerin çoğunlukla manevi ve alışkanlık gibi nedenlerle buharlı treni tercih ettiklerini kaydetti.
19 yıldır, Şam kırsalında yer alan Ayn Fije istasyonunda görev yapan istasyon şefi Ahmed El Huri, dedesinin de bu istasyonda çalıştığını belirterek, "Sultan II. Abdülhamit de Şam-Ayn Fije hattında seyahat etmiş" dedi. Dedesinin anılarını dinleyerek büyüdüğünü kaydeden El Huri, "Osmanlı döneminde oluşturulan sisteme göre çalıştıklarını" söyledi.
El Huri, "O dönemlerde tren, toplumsallaşmanın başlangıcı ve en önemli taşıma aracı. Uzun süre de öyle oldu. Mesela, 1980'li yıllarda Şam-Ayn Fije hattında günlük taşınan yolcu sayısı bine ulaşıyordu. Bugün bile trenin sesini duyduğumuzda yaşadığımızı ve kendimizi güvende hissediyoruz" diye konuştu.
Trenlere taş atma ve zarar vermenin ciddi yaptırımları olduğunu belirten El Huri, Suriye edebiyat ve sanat hayatında da trenlerin ve özellikle buharlı trenlerin önemli bir yeri olduğunu vurguladı. El Huri, trenlere, buharlı trene veya sadece trenin buharına yazılmış şarkılar ve şiirler olduğunu söyledi.
Ayn Fije'de yaşayan ve istasyonda bir restoranı bulunan Ahmet Gabtan, buharlı trenin Ayn Fije halkı için ulaşım aracından çok daha fazla anlam taşıdığını belirterek, babasının II. Dünya Savaşı sırasında demir yolu hattında tamirci olarak çalıştığını kaydetti.
Gabtan, "1940'lı yıllarda burada saat ya da radyo yokmuş. Halk, trenin kampanasını alarm olarak kullanıyormuş. Buharlı tren, istasyona saat 07.00'de geliyormuş. Kampanayı duyan halk, saatin 07.00 olduğunu anlıyormuş" dedi.
Ayn-Fije hattındaki seferlerin bir süre durduğunu anlatan Gabtan, "Düzenli seferler başladığında insanlar, istasyona inip kutlama yaptı. Buharlı trenin sesi, bizim için müzik gibi" diye konuştu.
Ayn Fije istasyonunda evi olan Beşir El Teteri ise, buharlı tren sesinin Ayn Fije'de yaşayan herkes gibi kendisi için de çok farklı bir anlam taşıdığını söyledi. El Teteri, "Buharlı trenin sesi, normal tren sesinden farklıdır. Biz, bu sesi seviyoruz. Bir dönem, düzenli seferleri kaldırmışlardı. Buharlı trenin sesini kaydetmiştim. Bazen açıp dinliyordum. Bir gün sesini çok yüksek açmışı m. Halk tren geldi sandı, istasyona koşmaya başladı. 5-10 dakika içinde yüzlerce insan istasyonda toplandı" dedi.
Tarihi hattın geçtiği yerlerde yaşayan insanlarla buharlı trenlerin tarihlerinin iç içe geçtiğini belirten El Teteri, "Buharlı trenin sesi, insanlara geçmişini hatırlatıyor. Benim annem ve babam da bu trenle hacca gittiler" ifadesini kullandı.
Şam-Ayn Fije hattında sefer yapan buharlı tren, hareket etmeden önce teknisyenler tarafından genel kontrolden geçiriliyor. Saatte, 35 km hızla hareket eden trenin lokomotifinde sıcaklık 45 dereceye ulaşıyor. Trenin geçtiği yerleşim birimlerinde halkın alkışlarına ve selamlarına yolcularla birlikte makinist ve tren görevlileri de karşılık veriyor.
Her istasyonda verilen yaklaşık 15 dakikalık molalarda yolculardan çok, trenin dinlenmesi sağlanarak göstergeleri kontrol ediliyor.

netgazete