EntellektuelForum

Alemdar

Gürcüler İslamı kendi istekleri ile kabul ettiler
26/03/2013

Gürcü tarihini ve Gürcülerin İslam ve Osmanlı ile ilişkilerini ele alan araştırmacı yazar Murat Kasap, Gürcülerin Müslüman olma sürecini anlatıyor.

Bütün yönleri ile Gürcü dosyası -5

Gürcü tarihini ve Gürcülerin İslam ve Osmanlı ile ilişkilerini ele alan araştırmacı yazar Murat Kasap, Gürcülerin Müslüman olma sürecini anlatıyor. Özellikle Osmanlı Gürcülerini araştıran Kasap, Gürcüler İslamiyeti kendi istekleriyle kabul ettiklerini söyledi.

Osmanlı Devleti de egemenliği altına aldığı topraklarda yaşayan Gürcülerin Müslüman olmaları yönünde herhangi bir şiddete dayalı politika izlemediğini belirten Kasap, Osmanlının Gürcülerle iyi ilişkiler kurmaya çalıştığını belirtti.

Hıristiyan Gürcülerin medeniyet, edebiyat, örf ve adetlerinde büyük ölçüde İslam milletlerinin etkisi olduğunu söyleyen Kasap; Kafkasya toplumları arasında ilk Müslüman olan halk Gürcülerdir. Gürcü ileri gelenleri İslam kuvvetlerine karşı direnç göstermediler. Osmanlıların da Gürcülere dini yönden baskı uyguladıklarına dair hiçbir bilgiye rastlanmamaktadır dedi.

Yusuf Han Kardelen / İstanbul

Açıkça sorayım; Gürcüler zorla mı Müslüman oldular?

Asla. Tarih bunun böyle olmadığını zaten gözler önüne seriyor. Gürcüler İslamiyeti kendi istekleriyle kabul etmiştir. Osmanlı Devleti de egemenliği altına aldığı topraklarda yaşayan Gürcülerin Müslüman olmaları yönünde herhangi bir şiddete dayalı politika izlememiştir. Devlet Gürcülerle iyi ilişkiler kurmaya çalışmış, Müslüman olan Gürcü beylerine eski yerleri sancak olarak geri vermiş, ölen Hristiyan beylerin mülklerini itaat ve hizmet şartıyla onların çocuklarına geri vermiştir. Osmanlıların Gürcülere dini yönden baskı uyguladıklarına dair bilgilere rastlanmamaktadır. Osmanlılar Gürcü hanedanlığını ortadan kaldırmayı düşünmemişlerdir. Bilakis Gürcü krallarının tahtlarını, Gürcü Hristiyan kilisesinin idari hakları daima muhafaza etmişlerdir. Gürcülerin dil ve haklarına daima hürmet gösterilmiştir. 18281829 yıllarında meydana gelen Osmanlı-Rus Harbi sonunda büyük oranda Müslüman Gürcü göçü yaşanmış, periyodik olarak Rus egemenliğine yakın sınır bölgelerinden, Osmanlı Devleti sınırlarındaki merkezi bölgelere, İstanbul ve Marmara bölgelerine, hicret edilmiştir.

Peki, kalanlar?

Batum ve civarında yaşan ve göç etmeyen Müslüman Gürcüler ve Lazlar, Rus yönetimine karşı Osmanlı tarafını tutarak ayaklanmışlar, ayaklanma sonunda Çoruh Vadisinde yaşayan 52.000 kişilik nüfustan sadece 7.000 kişi hayatta kalabildi. 1929da Acara bölgesindeki Müslümanlar Bolşeviklerin İslama uyguladıkları baskı nedeniyle bir isyan başlatır ve bunun sonucu olarak binlerce Gürcü, sınır bölgelerinden çeşitli yerlere sürülür. Ayrıca Ahıskada yaşayan Müslüman halk da Orta Asyaya sürgünü gönderildi.

OSMANLI GİTTİKTEN SONRA İSLAMIN YAYILMASI ZORLA ENGELLENDİ

Osmanlı gittikten sonra neler oldu?

Osmanlının geri çekilmesi bu topraklarda İslamiyetin yayılmasını engellenmiş, Müslümanların çoğu da Türkiye ve İrana göç etmiştir. Günümüzde Gürcistanda yaşayan Müslümanların sayısı hakkında kesin bir bilgi vermek mümkün değildir. Çünkü Sovyet döneminde nüfüs sayımında dinin belirtilmemesi ve Müslüman isimlerin yasaklanmış olması bu konuda sağlıklı bir bilgi elde etme imkânını ortadan kaldırmıştır. Tiflis, Batum ve diğer bazı şehirlerde Osmanlı ve İran dönemlerine ait 200ü aşkın cami mevcut iken bunların çoğu Sovyet döneminde yıktırılmış ya da kapatılmış, başka hizmetlere tahsis edilmiştir.

Osmanlıya hicret eden Gürcüler ne yaptı?

Bu hicret eden Gürcüler, Osmanlı Devletinde birçok siyaset adamı, mülki ve askeri memur yetişmiş, devlete hizmet etmiş ve devletin takdirine mazhar olmuştur. Gürcü paşalar ve devlet adamları açıktan olmasa da hemşehrilerini kollamışlardır. İstanbul, İslami yüksek eğitim ve öğretim vermesi açısından gürcüler için merkez idi. Dönemin İslam felsefesi ve Kuran ilimlerinin öğretiminin merkezi olan Fatih Camii medresesinde ve İstanbul hukuk fakültesinde çok sayıda gürcü eğitim gördü. Ayrıca, imparatorluğun bazı bölgelerinde Gürcü hanedanlar oluşturuldu. Hasan Paşa ve Ahmet Paşa tarafından Bağdat ve civarında oluşturulan ve 18. yüzyılın başından, 19. yüzyılın ortalarına kadar varlığını devam ettiren Bağdat Gürcü Memlük Hanedanı ya da Bağdat Kölemen Ocağı denilen yönetim ve bu yüzyılda Mısırda çoğunluğu oluşturan Gürcü asıllı Memlük yönetimi buna bir örnektir. /Devamı yarın

Kaynak: Bu yazı dizisinin devamı için: http://www.milligazete.com.tr/haber/Gurculer_Islami_kendi_istekleri_ile_kabul_ettiler/277115#.UVIrYBeePSs
_________________
Bir varmış bir yokmuş...